Pierwsze tygodnie z noworodkiem. Z czym często mierzą się świeżo upieczeni rodzice niemowlaków?

Pierwsze tygodnie życia noworodka bywają wymagające. Pomimo najlepszej opieki u maluszka mogą wówczas pojawić się pewne dolegliwości, które są całkowicie naturalne i nie wynikają z zaniedbań. Sprawdź, z czym możesz się mierzyć w pierwszych tygodniach życia swojego dziecka i dowiedz się, jak przynieść mu ulgę.

Żółtaczka u noworodka

Żółtaczka noworodkowa dotyczy nawet 60-80% maluszków. Pojawia się na skutek fizjologicznych procesów w organizmie i w zdecydowanej większości przypadków nie jest groźna. Dowiedz się o niej więcej!

Przyczyny żółtaczki u noworodka

Jednym z procesów związanych z przystosowaniem do życia w świecie zewnętrznym jest rozpad części czerwonych krwinek, co z kolei powoduje wzrost poziomu bilirubiny we krwi. Wątroba maluszka jeszcze nie w pełni radzi sobie z jej przetwarzaniem, dlatego nadmiar barwnika może być widoczny w postaci charakterystycznego zażółcenia skóry i oczu – to właśnie podstawowe objawy podwyższonej bilirubiny.

Pierwsze objawy żółtaczki niemowlęcej

Symptom jest w zasadzie jeden – to właśnie zażółcenie obejmujące przede wszystkim skórę twarzy i białka oczu. Żółtaczka u niemowlaka może objąć także klatkę piersiową, brzuszek i kończyny.

Czy żółtaczka u niemowlaka jest groźna?

Fizjologiczna żółtaczka u dziecka w pierwszych dniach po przyjściu na świat jest naturalna. Mija ona samoistnie i w żaden sposób nie szkodzi dziecku. Jak zmniejszyć poziom bilirubiny? Pomocne jest przede wszystkim regularne karmienie – pokarm matki przyspiesza wydalanie barwnika z organizmu. Czasami lekarz może zalecić naświetlanie żółtaczki – lampy terapeutyczne emitują niebiesko-zielone światło, które ułatwiają wydalanie bilirubiny.

Problematyczna jest dopiero przedłużająca się żółtaczka u noworodka. Jeśli nienaturalne zabarwienie utrzymuje się dłużej niż 2-3 tygodnie lub poziom bilirubiny znacznie przekracza normę, lekarz może zlecić dodatkowe badania.

Jak schodzi żółtaczka u noworodka?

Najczęściej problem mija samoistnie – skóra dziecka stopniowo odzyskuje naturalną barwę. Kiedyś zalecano wystawianie noworodka na słońce przy żółtaczce, ale obecnie ta metoda jest uznawana za niebezpieczną ze względu na duże ryzyko poparzeń słonecznych.

>>Więcej o tym, czym jest żółtaczka noworodka i jak sobie z nią radzić, przeczytasz w poradniku HIPP: Fizjologiczna żółtaczka u noworodka – objawy i przyczyny.

Kolki u noworodka

Kolejną dolegliwością, która spędza sen z powiek tak maluchowi, jak i rodzicom, jest kolka niemowlęca. Pewnym pocieszeniem może być fakt, że choć kolki u dziecka są bolesne i uciążliwe, to najczęściej nie stanowią zagrożenia dla zdrowia maluszka i ustępują samoistnie. Oto, co warto wiedzieć o kolce u noworodka.

Czym jest kolka niemowlęca?

Kolka u niemowlaka to ostry ból brzucha pojawiający się najczęściej po jedzeniu. Od czego jest kolka? Prawdopodobnymi powodami kolki u dzieci są m.in.:

• niedojrzałość układu pokarmowego,
• niedostatecznie wykształcona bariera jelitowa (czyli bariera odgradzająca jelito od okolicznych tkanek),
• refluks żołądkowo-przełykowy,
• połykanie powietrza,
• emocje (noworodek może odczuwać stres rodziców, bardzo typowy w pierwszym okresie życia dziecka).

Na kolkę u dziecka mogą wskazywać powtarzające się epizody nieutulonego płaczu, zwykle pojawiające się wieczorami. Maluszek podkurcza nóżki, pręży się, jego brzuszek jest wzdęty. Te właśnie symptomy pozwalają odróżnić kolkę od płaczu z powodu głodu, mokrej pieluszki czy potrzeby bliskości.

Kolka u noworodka – jak pomóc?

Każde dziecko może potrzebować nieco innego podejścia. W większości przypadków sprawdza się delikatny masaż brzuszka, noszenie w pozycji „na brzuszku”, kołysanie i ciepłe (ale nie gorące!) okłady. Kolce można się starać przeciwdziałać już na etapie karmienia, dbając o to, by maluszek jadł spokojnie i nie połykał zbyt dużo powietrza.

Pojawia się też pytanie: czy karmić podczas ataku kolki? Jeśli dziecko chce ssać pierś lub butelkę, można mu ją podać – to nie zaszkodzi, a bliskość mamy lub taty może przynieść ukojenie.

Kolki u noworodka zwykle ustępują około 3-4. miesiąca życia.

>>Więcej praktycznych wskazówek oraz informacji o kolkach u dziecka znajdziesz w tekście: Kolka u niemowląt – jakie są przyczyny i objawy kolki?

Afty i pleśniawki u dziecka

Innym problemem, który może pojawić się w pierwszych tygodniach życia dziecka, są zmiany w buzi maluszka, takie jak afta czy pleśniawka. Choć wyglądają niepokojąco, najczęściej nie są groźne. Sprawdź, jak sobie z nimi radzić.

Pleśniawki a afty

Pleśniawka to infekcja grzybicza w jamie ustnej, która objawia się białym nalotem. Najczęstsze są pleśniawki na dziąsłach, języku i podniebieniu. Rodziców często przeraża biały język u niemowlaka czy białe kropki na podniebieniu, ale tak naprawdę nie stanowią one powodu do niepokoju.

Z kolei afta u dziecka, podobnie jak u dorosłego, to niewielkie, bolesne owrzodzenie. Pojedyncze, okrągłe ranki mogą pojawiać się zwłaszcza na dziąsłach i na dolnej wardze.

Pleśniawki i afty u dziecka – objawy

Jak wygląda pleśniawka? To biały nalot lub kropka, których nie da się łatwo zetrzeć. Nie dają one żadnych dolegliwości. Inaczej jest w przypadku aft – krosty w buzi u dziecka powodują ból i dyskomfort. Maluch może niechętnie jeść, być płaczliwy i marudny.

Afty i pleśniawki u dzieci – jak pomóc?

Co na pleśniawki u noworodka? Jako infekcja grzybicza schorzenie to może wymagać zastosowania dedykowanych leków na receptę, dlatego warto udać się do pediatry. A co na afty dla dzieci? W aptekach dostępne są specjalistyczne kremy i żele. Dyskomfort maluszka można uśmierzać łagodnymi środkami przeciwbólowymi. W obu przypadkach ogromną rolę gra higiena: dokładne mycie smoczków i butelek, ale także rąk.

>>Więcej informacji o pleśniawkach i aftach oraz sposobach radzenia sobie z nimi znajdziesz w tym poradniku: Pleśniawki i afty u noworodka i niemowląt – przyczyny i objawy.

Wymienione dolegliwości są typowe dla noworodków i występują u większości dzieci w pierwszych tygodniach życia. Nie należy jednak tracić czujności – jeśli objawy są szczególnie nasilone, nie ustępują przez długi czas lub towarzyszą im inne niepokojące symptomy (na przykład gorączka i brak apetytu), należy odwiedzić lekarza.